(قسمت آخر مجموعه رموز استاد بزرگی)

اسرار استاد بزرگی

چگونه شطرنج را یاد بگیریم

از استاد بزرگ ایگور اسمیرنف

ترجمه از : خانم رینا فقیه

همه بازیکنان شطرنج را یاد می گیرند، اما برخی از بازیکنان بسیار بهتر از دیگران بازی را یاد می گیرند. ؟ این بدان معنی است که یادگیری بسیاری از بازیکنان غیر موثر است. در این درس من شما را از اسرار آموزش استاد بزرگی آگاه می کنم.
اجازه بدهید برخی از ایده های اصلی در مورد بهبود شطرنج را مرور کنیم. اول، باید آموزش های شما  به طور عمده بر اساس بهبود سیستم تفکر و  نه بر پایه  انباشت "بی معنی" دانش باشد .

این موضوع متشکل از مراحل فکر کردن در طول بازی است، اول من در مورد این حرکت فکر می کنم، دوم راجع به حرکت دیگر و به همین ترتیب. در درس "چگونه بازی کنیم" من به شما برخی از اطلاعات اساسی  در مورد روش صحیح تفکردادم . اینک زمان تمرین آن است . به منظور بهبود سیستم تفکر شما بایستی بر  روی کیفیت آموزش های خود تمرکز کنید، نه بر کمیت دانش جدید . من این ایده ها را  قبلاَ به شما گفته ام.  حال ما کار را  با اطلاعات جدید آغاز می کنیم. آموزش شطرنج شامل : - بهبود درک عمومی خود از  بازی شطرنج؛ - کسب دانش واقعی  ( موضوعات علمی{ثابت} شطرنج درباره شروع بازی و پوزیسیونهای آخر بازی ). درک کلی به شما % 90- 80  قدرت  بازی را در شطرنج می دهد . این بدان معنی است که شما باید % 90-80 از زمان آموزش را بر درک کلی و % 20- 10 را بر دانش واقعی صرف کنید. به طور معمول مبتدیان برعکس عمل می کنند  و % 90-80 از وقت خود را صرف یادگیری واریانتهای  تئوری می کنند. اجازه دهید  این سوال مهم "چگونه درک خود را از شطرنج بالا ببریم ؟" را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. 2 راه اصلی آموزش وجود دارد: تجزیه و تحلیل و انجام بازی های آموزشی. چگونه بازیها را  تجزیه و تحلیل کرده و کتابها را طوری بخوانیم که موثر واقع شوند    توصیه اول یادگیری فعال است. یعنی شما همیشه خودتان فکر می کنید و سعی می کنید بهترین حرکات را بیابید . یادگیری غیر فعال آن است که فقط یک کتاب شطرنج بخوانید. علم روانشناسی می گوید که با استفاده از شیوه یادگیری غیرفعال  شما کمتر از % 10 اطلاعات جدید را دریافت کنید. آیا نمی خواهید یادگیری هایتان تاثیر و کارایی بیشتری داشته باشد؟

سازماندهی یادگیری فعال بر روی یک کامپیوتر بسیار آسان است . به عنوان مثال، در برنامه شطرنجchessBase ، شما می توانید بازی را که می خواهید تجزیه و تحلیل کنید باز کرده و سپس پنجره ثبت حرکات را ببندید . حالا شما می توانید با فلش های صفحه کلید حرکت کرده و متن این بازی را نمی بینید. شما باید همان روش را در استفاده از کتاب به کار برید . به عنوان مثال، شما می توانید حرکات بازی را با یک تکه کاغذ بپوشانید و سعی کنید آنها را حدس بزنید. باز هم، من می گویم که شما باید همیشه در تلاش برای بهبود روند تفکر خود باشید. بنابراین در ابتدا شما باید خودتان در مورد پوزیسیون با استفاده از سیستم تفکر خودتان فکر کنید. سپس شما می توانید در متن بازی نگاه کنید و حرکت خود را با حرکت یک بازیکن  قوی مقایسه کنید . اگر شما موفق نشدید که حرکت را حدس بزنید  باید  عمیقا پوزیسیون را تجزیه و تحلیل کرده و تشخیص دهید که چرا برایتان دشوار بوده است  . سپس نتیجه گیری کلی کرده و آن را به یاد داشته باشید .

لازم است که شما به روشنی هر حرکتی از بازی را که در حال بررسی آن هستید درک کنید. تجزیه و تحلیل عمیق یک بازی برای من معمولا چند روز طول می کشد. من می دانم که بسیاری از مبتدیان 30 دقیقه زمان را صرف این موضوع می کنند. چنین تحلیل سطحی هیچ چیزی عاید بازیکن نمی کند. هنگامی که تجزیه و تحلیل شما به پایان رسید ، پیشنهاد می کنم تمام نتیجه گیریهای خود را بنویسید.این کار به شما  کمک می کند که آنها را به وضوح تشخیص داده ،بهتر به یاد داشته و در آینده به راحتی بتوانید آنها را تکرار کنید . پس از این کار لازم است تا شما در عمل از ایده های جدید استفاده کنید. تلفیق تئوری با تمرینات عملی باعث می شود تا آموزش بسیار موثرتر واقع شود. توصیه دیگر این است که شما باید بدانید که دقیقا به دنبال یادگیری چه چیزی در بازی های آموزشی هستید. شما باید بازی ها ی آموزشی را  در برابر کامپیوتر و یا در مقابل افراد دیگر بازی کنید. این بازیهای آموزشی باید با زمان طولانی همراه باشد. در بازی بلیتس ،شما زمانی ندارید که به طور جدی در مورد پوزیسیون فکر کنید . پس بازی بلیتس هیچ فرصتی برای تست سیستم تفکرتان به شما نمی دهد. پس از بازی، شما باید بازی را با کامپیوتر تجزیه و تحلیل کنید. انجام این کار به درک حرکاتی که در آن اشتباه کرده اید کمک می کند. سپس شما باید در مورد علت این اشتباهات فکر کرده وسیستم تفکر خود را بهتر کنید . در اینجا چند توصیه وجود دارد . بسیاری از مردم دوست دارند برنامه های کامپیوتری را باز کرده و ببینند که برنامه چه  خطی را توصیه می کند. این نوع  یادگیری غیر فعال است . همانطور که قبلا گفتم اگر شما از مغزتان استفاده نکنید ،نمی توانید انتظار هیچگونه پیشرفتی را داشته باشید. این بدان معنی نیست که شما باید از کامپیوتر استفاده نکنید. شما فقط نباید فراموش کنید که اول خودتان فکر کنید. یکی از مهمترین توصیه ها تمرکز بر روی یک موضوع واحد است. از نظر روانشناسی ثابت شده است که به منظور ایجاد یک عادت جدید،لازم است  که هر روز آن کار را تا حدود  23 روز انجام دهد، پس از آن مهارت  به صورت خودکار در می آید . این شامل عادت  تفکر نیز هست! برای به دست آوردن مهارت های جدید شما باید مدت زمانی توجه خود را بر یک موضوع معطوف کنید. می دانم که بسیاری از بازیکنان سعی دارند بسیاری چیزها را در زمان واحد بیاموزند. به عنوان مثال، آنها سعی می کنند شروع ، وسط و آخر بازی را به طور موازی بیاموزند. اما در پایان، دانش آنان از هر مرحله بازی ضعیف است. اول از همه شما  باید دانش اساسی شطرنج  را بیاموزید. من قبلا در این مورد صحبت کرده ام و در حال حاضر می خواهم بیشتر توضیح دهم. توصیه من به  مرور چندباره دروس قبلی و به یاد داشتن تمامی ایده هاست. همچنین شما می توانید ایده های اصلی  استراتژی را در کتابهای  بازیکنان معروف  گذشته پیدا کنید: لاسکر، کاپابلانکا، آلخین،رتی،نیمزویچ،باتوینیک و غیره .کتابهای جدید شامل بسیاری از تجزیه و تحلیل های کامپیوتری است که واقعا کمکی نمی کنند. اجازه دهید در مورد شاخه های یک  شروع بازی بحث کنیم. چگونه شروع بازی خوبی برای شما پبدا کنیم؟ در ابتدا من می خواهم این مطلب را تکرار کنم که ابن مسئله نباید دغدغه اصلی مبتدیان یوده و نباید زمان زیادی را صرف آن کنند. معیار اصلی انتخاب شروع بازی این است که آن شروع بازی باید پیرو درک شما از بازی شطرنج باشد. پس شما باید شروع به استفاده از سیستم تفکر خود از اولین حرکت کرده و یک شاخه درگشایش نباید سیستم تفکر را به هم بریزد.

به عنوان مثال، شما در مورد شروع بازی.g3) 1)چه فکر می کنید؟ من امیدوارم  شما اینک درک کنید که با توجه به اصل مهره با کمترین فعالیت، ما باید اول اسب را گسترش دهیم و با توجه به اصل مرکز لازم است که به طور عمده به کنترل مرکز بپردازیم. بنابراین حرکت .g3) 1 ) برخلاف این اصول بوده و شما نباید از آن استفاده کنید. مثال دیگر:1.e4-e5  2.Nc3  .ما می دانیم که یکی از اصول اصلی بازی شطرنج - اصل حمله است. بنابر این حرکت  .Nf32  باید بهتر از حرکت Nc3.2 باشد . بسیاری از چنین خطوط مشکوکی در شروع بازی  وجود دارند.

همچنین واریانتهای گشایشی شما، باید در تشخیص سبک بازیتان کمک کند. یکی از توصیه های آسان و موثر  پیدا کردن  استاد بزرگی است، که سبک بازی او را بیشتر دوست دارید و سپس کپی کردن شاخه های گشایشی اوست.

بازیکنان قوی، زیاد تمرین کرده اند  و بسیاری از شروع بازی ها را در طول شطرنج حرفه ای خود آزموده اند . در نهایت، آنها بهترین شاخه ها را  با توجه به سبک بازی خود یافته اند . حال شما می توانید به این مرد بگویید "متشکرم " و شروع به استفاده از گشایشهای او کنید ! :) آخرین توصیه ای که می خواهم در مورد آن بحث کنم تجزیه و تحلیل بازی های خود تان است. همانطور که قبلا گفتم، ایده اصلی هر گونه آموزشی بهبود روند تفکر شماست. برای تجزیه و تحلیل سیستم تفکرتان باید بازی های خود را تجزیه و تحلیل کنید به همین دلیل این امر اهمیت دارد . گری کاسپاروف بارها  گفته است که تجزیه و تحلیل بازی هایش یکی از بخش های آموزش او در طول زندگی حرفه ای اش  بوده است. من پیشنهاد می کنم شما دوباره درس "چگونگی آماده شدن برای بازی(نحوه تدارک)" را مرورکنید .در این درس من به شما طرحی برای تجزیه و تحلیل یک بازیکن شطرنج دادم. شما می توانید از آن درس نه تنها برای تجزیه و تحلیل حریفان خود بلکه برای تجزیه و تحلیل بازی خودتان استفاده کنید. من مطمئن هستم شما پس از این کار بسیار شگفت زده خواهید شد. و اینکار اطلاعات مفید زیادی به شما می دهد ، که شما از آن اطلاعات می توانید برای بهبود خودتان استفاده کنید .

توصیه می کنم هنگام تجزیه و تحلیل بازی های خود ، در مورد اشتباهات با علامت سوال نظر دهید و برای این پوزیسیونها دیاگرام (وضعیتی که اشتباه کرده اید) را وارد کنید. در آینده می توانید از این طریق تمام بازی های خود را مرور کرده و به راحتی متوجه اشتباهات معمول خود شوید. راه بسیار آسان برای یافتن  نقاط قوت و ضعف خود ، ایجاد 2 پایگاه داده ای است : یکی فایل بازیهایی را که باخته اید و دیگری فایل بازیهایی را که برده اید . با دنبال کردن این بازیها شما درخواهید یافت که در چه نوع پوزیسیونهایی خوب بازی کرده و در چه پوزیسیوهایی مشکل دارید . یکی دیگر از توصیه هایی که کاملا شناخته شده است، اما بسیاری از بازیکنان ، به خاطر دست کم گرفتن تاثیرش؛ آن را نادیده می گیرند.

منظورم توجه و نگه داشتن زمان است. زمان واقعا مهم است ! گاهی از اینکه در برخی پوزیسیون ها چقدر طولانی  فکر می کنید بسیار شگفت زده خواهید شد . این مسئله مشکلات شما را بخوبی نشان می دهد .زمانی که توانستید پوزیسیونهایی را که در آنها وقت زیادی صرف کرده اید بیابید ، به راحتی متوجه نقاط ضعف خود خواهید شد! این تمام اطلاعاتی بود که من می خواستم درمورد این موضوع به شما بگویم. همچنین این آخرین درس از این دوره (رموز استاد بزرگی)است. بدیهی است که این دوره شامل همه اطلاعات در مورد شطرنج نیست – این امری غیر ممکن است. اما این دوره  به شما کمک می کند تا در مسیر درست قدم بردارید. اگر شما توصیه های مرا دنبال کنید، یادگیری شما موثر خواهد بود، بازی شما قوی و پیشرفت شما بسیار سریع خواهد بود. با تشکر از توجه شما! امیدوارم که شما روزی یک استاد بزرگ شوید!

منبع : سایت هیات شطرنج استان تهران